Phương pháp giáo dục đặc biệt của người Nhật đã khiến những đứa trẻ trở nên độc lập ngay từ khi còn rất nhỏ. Cha mẹ Nhật có thể để con tự đến trường và tự bắt xe buýt đi học.
Ở Nhật, trẻ em từ lúc 3 tuổi đã tự đi xe buýt đến trường mẫu giáo. Đến 5 hoặc 6 tuổi, các em thường đi phương tiện công cộng hoặc đi bộ đến trường mà không có bố mẹ.
Điều này ở Nhật Bản là rất bình thường, nhưng đối với các nước khác lại là cả một sự kinh ngạc. Tại sao trẻ em Nhật Bản lại có thể tự lập, không mè nheo hay bám gấu áo mẹ khi vẫn còn quá nhỏ tuổi như thế?
Tất cả đều là nhờ những bí kíp dạy con độc lập vô cùng sáng suốt của các ông bố, bà mẹ Nhật.
Học cách buông tay con
Theo nghiên cứu từ Tổ chức An toàn Quốc gia (SRTS) có trụ sở tại Hoa Kỳ, chỉ 1,7% học sinh Nhật Bản đi xe buýt và một số trường cấm việc đưa đón học sinh đi học bằng ô tô. Ở Nhật, đi bộ đến trường là điều cần thiết với mọi trẻ em.
Tuy nhiên, trẻ em Nhật không đơn giản là chỉ ra cửa và cứ thế đi bộ, tìm đường đến trường. Việc các em có thể tự đến trường là kết quả của quá trình rèn luyện tính độc lập cho con của bố mẹ Nhật. Và quá trình này được rèn luyện qua nhiều tuần thực hành.
Đầu tiên, các em được mẹ nắm tay đến trường, gặp gỡ các chủ cửa hàng trên đường đi, rồi ghi nhớ các cột mốc. Những ngày đầu, bố mẹ sẽ lén đi theo đằng sau để kiểm tra xem con đã đi đúng hướng chưa. Khi thấy con có thể nhớ được chính xác đường đến trường, bố mẹ mới bắt đầu buông tay con.
Sự tin tưởng cộng đồng
Điều tuyệt vời nhất ở Nhật là cộng đồng xã hội ở đây rất đoàn kết và luôn giúp đỡ thúc đẩy sự độc lập của trẻ em. Nếu hàng xóm nhìn thấy một đứa trẻ đang đi bộ hoặc chơi một mình, họ sẽ không gọi cảnh sát. Cảnh sát nhìn thấy cũng sẽ không bắt bố mẹ vì tội để con lang thang ngoài đường.
Thay vào đó, tất cả sẽ giúp đỡ đứa trẻ đi đúng đường về nhà. Khi phó giám đốc của SRTS đến Tokyo vào năm 2011 để nghiên cứu về các phương pháp giáo dục của Nhật Bản, ông nhận ra, sự tham gia của cộng đồng đóng vai trò rất quan trọng trong sự độc lập của trẻ nhỏ.
Nhờ có sự giúp đỡ của cộng đồng mà bố mẹ Nhật cảm thấy tự tin hơn khi cho con cái tự đi học.
Con đường đến trường của một đứa trẻ Nhật Bản thường có nhiều “tình nguyện viên” giúp đỡ rất nhiệt tình. Các em có thể vào các cửa hàng để hỏi đường, chạy vào nhà dân xin trợ giúp trong tình huống khẩn cấp. Thậm chí trong khu phố còn có cả tiếng chuông nhắc nhở trẻ em đang đi chơi ở ngoài đường nhớ về nhà khi trời đã tối.
Tất cả những điều đó khiến trẻ em có thể phát huy tính độc lập trong khuôn khổ an toàn.
Nhà trường và gia đình kết hợp để giáo dục trẻ
Ở Nhật, không chỉ bố mẹ mà nhà trường, giáo viên cũng kết hợp cùng để giáo dục trẻ tính tự lập.
Sau buổi học đầu tiên tại một trường mẫu giáo ở Nhật Bản, rất nhiều em học sinh đã gặp khó khăn trong việc dọn dẹp đồ chơi. Khi được giáo viên hỏi tại sao không tự dọn thì nhiều em hồn nhiên trả lời: “Ở nhà toàn mẹ em dọn”. Khi nghe câu nói đó, cả học sinh và giáo viên đều bật cười.
Kể từ đó, để đảm bảo các em có trách nhiệm dọn dẹp ở nhà, trường học và giáo viên sẽ hướng dẫn, dạy dỗ bằng cách tập cho các em việc dọn dẹp ở trường. Dần dần, các em học được tính tự lập, và không còn trông chờ vào mẹ giúp đỡ mình dọn dẹp nữa.
Độc lập là một bài học suốt đời
Độc lập là một hành trình dài và thấm nhuần các kỹ năng này sớm sẽ mang đến cho trẻ sự tự tin cần thiết để làm chủ không chỉ nhiệm vụ đơn giản như đi bộ đến trường mà còn cả các thử thách khó khăn sau này.
Ở Nhật Bản, bố mẹ sẽ giúp con thành thạo từng bước trong quá trình tự lập bằng việc cho chúng cơ hội và động lực để hoàn thành các nhiệm vụ trong suốt cuộc đời. Có một chương trình truyền hình rất nổi tiếng ở Nhật tên là “Hajmete No Otsukai” (Nhiệm vụ đầu tiên của tôi).
Trong chương trình này, trẻ em 4 tuổi sẽ được giao hoàn thành các nhiệm vụ cho gia đình như mua đồ tạp hóa…Tự làm công việc lặt vặt một mình sẽ giúp trẻ thúc đẩy tốt các kỹ năng tự lập.
THEO HELINO
